Sumber : KKM 30/10/2013
Imunisasi
Penyakit berjangkit adalah penyebab utama berlakunya kecacatan dan kematian dikalangan kanak-kanak. Imunisasi adalah cara yang efektif dalam mencegah dan mengurangkan penyakit ini. Semua kanak-kanak berhak mendapat imunisasi yang lengkap. Dengan itu adalah penting untuk anggota kesihatan melengkapkan diri dengan pengetahuan terbaru mengenai perkembangan tentang imunisasi. Imunisasi adalah satu cara yang paling berkesan dalam mengawal penyakit-penyakit berjangkit seperti difteria, pertussis (batuk kokol), tetanus (kancing gigi), polio, tibi,hepatitis B, measles, mumps, rubella dan jangkitan meningitis Haemophilus influenzaetype b. Imunisasi merupakan satu proses pembentukan imuniti atau perlindungan kepadaindividu melalui penggunaan vaksin.
Kepentingan Imunisasi
Imunisasi memberi faedah kesihatan kepada kanak-kanak kerana dapatmengelakkan daripada dijangkiti pelbagai penyakit berjangkit yang seriusyang boleh mengakibatkan kecacatan dan kematian.
Kebanyakan penyakit berjangkit ini tidak mempunyai rawatan khusus danboleh mengakibatkan kesan sampingan dan komplikasi yang teruk dankekal.Mencegah adalah lebih baik daripada merawat. Imunisasi juga dapatmengelakkan kesengsaraan yang dialami oleh kanak-kanak itu dan juga ahlikeluarga.Imunisasi dapat mengelak daripada berlakunya kejadian epidemik danwabak penyakit berjangkit.Imunisasi juga dapat mengurangkan atau membasmi sesetengah penyakitseperti polio, neonatal tetanus dan difteria.
Imunisasi merupakan satu-satunya intervensi kesihatan yang kos-efektif.
Penyakit-Penyakit Yang Boleh Dicegah
Penyakit-penyakit yang boleh dicegah melalui imunisasi merupakan penyakit berjangkityang boleh mengakibatkan morbiditi yang tinggi, mortaliti dan risiko samada penyakit itudapat dirawat atau tidak. Kebanyakan daripada penyakit-penyakit ini dapat dicegahmelalui imunisasi seperti penyakit tibi, measles (campak), mumps (beguk), rubella,pertussis (batuk kokol), tetanus (kancing gigi), chicken pox (cacar), Japanese encephalitisdan lain-lain.Penyakit-penyakit berjangkit ini kerap menyerang kanak-kanak dan mempunyaikomplikasi yang serius berbanding penyakit-penyakit lain. Justeru itu, KementerianKesihatan Malaysia telah melaksanakan program ini bagi mencegah penyakit-penyakittersebut.
- Tibi (Tuberculosis) - Vaksin BCG
- Hepatitis B - vaksin Hep B
- Difteria - vaksin DT, vaksin DTP (kombinasi difteria, tetanus, pertussis)
Difteria adalah radang pada selaput hidung dan kerongkong yang disebabkan oleh toksin(racun) yang dihasilkan oleh bakteria Difteria. Kesannya adalah bengkak pada saluranpernafasan yang mengakibatkan saluran pernafasan tersumbat dan mungkinmenyebabkan kematian. Penyakit difteria boleh dirawat dengan antibiotik.
Adalah penting untuk diberikan antitoksin dengan segera bagi mengelakkan kerosakanberkekalan pada jantung dan sistem saraf atau kematian. Hanya dengan pemberianimunisasi sahaja dapat melindungi anak anda daripada penyakit difteria.
- Pertussis (Batuk Kokol) - vaksin DTP(kombinasi difteria, tetanus, pertussis)
Batuk kokol adalah penyakit berjangkit yang disebabkan oleh bakteria pertussis yangmenjangkiti kerongkong dan saluran pernafasan. Akibatnya adalah batuk yang teruk dankerap muntah dan keadaan ini mungkin berlarutan sehingga 3 bulan walaupun mendapatrawatan yang sempurna. Kematian akibat daripada penyakit ini kerap berlaku di kalanganbayi berumur di bawah 6 bulan. Komplikasi pertussis yang teruk adalah sawan tarik,pendarahan dalam mata, kerosakan atau radang paru-paru dan kerosakan atau radangselaput otak (meningitis).
- Tetanus (Kancing Gigi) - vaksin DTP (kombinasi difteria, tetanus, pertussis), vaksin T
- Polio (Poliomyelitis)- vaksin OPV (melalui mulut)
- Penyakit Hib - vaksin Hib
Penyakit Hib disebabkan oleh bakteria Haemophilus influenzae type b. Di Malaysia 30% -50% kanak-kanak di bawah umur 5 tahun yang menghidap radang selaput otak(meningitis) adalah disebabkan penyakit Hib.
Penyakit ini juga boleh mengakibat kanak-kanak menderita keracunan darah (septisemia),radang paru-paru (pneumonia), radang sendi (septic arthritis), radang epiglotis, bengkakpada saluran pernafasan yang mengakibatkan saluran pernafasan tersumbat dan bolehmenyebabkan kematian.
Komplikasi lain seperti ketidakupayaan, pekak atau kerosakanotak yang kekal. Hampir 10% daripada kanak-kanak ini mati dan 30% lagi mengalamikecacatan otak yang kekal, buta, pekak, Cerebral Palsy dan masalah pembelajaran atau tingkahlaku. Penyakit Hib dan Hepatitis B BUKANLAH satu penyakit yang sama. Vaksin pencegah Hepatitis B adalah disebut vaksin Hepatitis B manakala vaksin penyakit Hib adalah disebut vaksin Hib. Penyakit Hib kerap berlaku di kalangan kanak-kanak di bawah umur 5 tahun. Risiko jangkitan adalah paling tinggi di kalangan kanak-kanak berumur di bawah 1 tahun. Penyakit ini jarang berlaku pada kanak-kanak berumur 5 tahun ke atas. Pergaulan rapat dengan kanak-kanak yang dijangkiti Hib meningkatkan risiko mendapat penyakit Hib. Bakteria Hib disebarkan melalui titisan ketika bersin atau batuk oleh mereka yang dijangkiti penyakit Hib. Penyakit ini juga boleh merebak melalui perkongsian barang permainan yang dimasukkan ke dalam mulut. Walaupun bayi yang menyusu susu ibu sepenuhnya akan mendapat perlindungan daripada penyakit Hib, imunisasi masih diperlukan untuk mendapatkan perlindungan yang maksima.
- Measles (Campak) - vaksin Measles, vaksin MMR (kombinasi measles,mumps, rubella)
- Beguk (Mumps) - vaksin MMR (kombinasi measles, mumps, rubella)
- Rubella - vaksin MMR (kombinasi measles, mumps, rubella)
Fakta Dan Salah Faham Mengenai Imunisasi
Salah faham mengenai imunisasi bukanlah perkara baru. Justeru itu, adalah penting bagikakitangan kesihatan berpengetahuan dan arif agar dapat mengatasi keraguan dan salahfaham yang timbul.
Imunisasi tidak berkesan.
Jika imunisasi tidak berkesan, maka negara kita akan menghadapi wabak pelbagai jenis penyakit berjangkit. Tidak semua individu mempunyai sistem daya tahan melawan penyakit dan tidak ada cara terbaik untuk kita mengenalpasti individu tersebut. Maka adalah penting setiap individu diberi imunisasi lengkap supaya semua individu mendapatperlindungan sepenuhnya.
Anak saya tidak memerlukan imunisasi kerana penyakit berjangkit tidak selalu berlaku.
Tidak benar - Imunisasi adalah penting untuk mempastikan anak anda sihat. Masih lagiterdapat penyakit berjangkit di Malaysia.
Anak saya boleh dilindungi dari penyakit berjangkit dengan menjauhi diri mereka daripada kanak-kanak yang lain.
Adalah tidak wajar dan tidak digalakkan untuk mengasingkan anak anda. Sebenarnyabakteria/virus ini bukan hanya dibawa atau disebar oleh kanak-kanak bahkan juga orangdewasa. Contohnya, bakteria tetanus yang terdapat di dalam tanah juga dapat menjangkitikanak-kanak melalui luka ringan yang sekaligus menyebabkan risiko mendapat penyakit tetanus.
Imunisasi adalah tidak selamat – risikonya lebih tinggi berbanding penyakit itu sendiri.
Tidak benar - Imunisasi adalah selamat. Kesemua vaksin telah diuji keberkesanan dan keselamatannya. Tahap kesan tindakbalas sampingan terhadap imunisasi telah diuji dan pemantauan berterusan dijalankan walaupun vaksin itu telah diluluskan oleh pihak yang bertanggungjawab dan juga Kementerian Kesihatan. Telah sedia maklum kebanyakan imunisasi menimbulkan kesan sampingan yang ringan kepada kanak-kanak tetapi ini adalah jauh lebih baik daripada mendapat penyakit itu sendiri.
Soalan Yang Kerap Ditanya
Apa Itu Imunisasi
Imunisasi
adalah satu cara melindungi kanak-kanak daripada beberapa penyakit
tertentu secara mudah, selamat dan berkesan. Ini dilakukan melalui
pemberian vaksin bagi pembentukan antibodi untuk membina daya ketahanan
badan. Vaksin adalah virus/bakteria yang mati atau dilemahkan dan
diberikan secara suntikan atau melalui mulut.
Imuniti (daya
tahan) boleh diperolehi melalui 2 cara: Aktif – Antibodi diperolehi
hasil daripada jangkitan penyakit berkenaan. Pasif – Antibodi
diperolehi melalui imunisasi.Penyakit-Penyakit Yang Boleh Dicegah Melalui Imunisasi
Penyakit-penyakit yang boleh dicegah melalui imunisasi adalah:
- Tibi
- Hepatitis B
- Polio
- Difteria
- Pertussis (Batuk kokol)
- TetanusMeasles (Campak)
- Mumps (Beguk atau bengkak di belakang telinga hingga ke dagu)
- Rubella
- Penyakit Hib (Haemophilus influenza type b)
- Tibi (Tuberculosis): Tibi mengakibatkan radang paru-paru, radang selaput otak, jangkitan pada organ lain seperti usus, tulang, sendi serta buah pinggang dan boleh membawa maut.
- Hepatitis B: Hepatitis B boleh menyebabkan penyakit hati kronik (chronicliver disease) dan kanser hati.
- Difteria: Difteria boleh mengakibatkan sukar bernafas, masalah jantung dan saraf.
- Pertussis (batuk kokol): Pertussis menyebabkan radang paru-paru, epilepsi dan boleh membawa maut.
- Tetanus: Tetanus boleh mengakibatkan kekejangan otot yang membawa kesakitan yang kuat, kesukaran bernafas dan boleh membawa maut.
- Polio: Polio boleh menyebabkan lumpuh dan mengakibatkan ketidakupayaan fizikal atau kematian.
- Penyakit Hib: Penyakit Hib boleh menyebabkan radang paru-paru, radang selaput otak, pekak, buta, epilepsi dan terencat akal serta radang epiglottis yang menyebabkan saluran pernafasan tersumbat.
- Measles (campak): Measles boleh mengakibatkan komplikasi seperti radang paru-paru, radang selaput otak (meningitis), radang otak (encephalitis), pekak, buta, cirit-birit dan kematian.
- Mumps (beguk): Mengakibatkan radang otak (encephalitis), radang buah zakar (orchitis) yang boleh membawa kemandulan.
- Rubella: Biasanya penyakit yang ringan bagi kanak-kanak dan dewasa tetapi Rubella pada ibu yang mengandung boleh mengakibatkan bayi dilahirkan cacat seperti katarak (buta), pekak, jantung berlubang, terencat tumbesaran dan terencat akal. Kecacatan ini dikenali sebagai Congenital Rubella Syndrome.
Anak
anda perlu diberi imunisasi untuk mengelakkan daripada terkena
jangkitan penyakit-penyakit yang boleh dicegah melalui imunisasi.
Penyakit-penyakit ini boleh mengakibatkan komplikasi teruk dan membawa
maut.
Bilakah Saya Perlu Membawa Anak Saya Untuk Imunisasi
Bawalah
anak anda untuk mendapatkan imunisasi mengikut Jadual Imunisasi Baru
Kementerian Kesihatan Malaysia. Adalah penting untuk melengkapkan
imunisasi anak anda mengikut jadual imunisasi baru.
Adakah Terdapat Kesan Sampingan ImunisasiImunisasi adalah SELAMAT
Kesan sampingan yang berlaku biasanya ringan dan tidak berbahaya berbanding jika dijangkiti atau mendapat komplikasinya
Kesan sampingan yang teruk seperti demam (lebih daripada 38ºC), ruam diseluruh badan dan sawan tarik jarang berlaku
Sekiranya terdapat tanda kesan sampingan bawalah anak anda ke klinik/hospital dengan segera.
Bolehkah Lebih Daripada Satu Imunisasi Diberi Dalam Satu Masa
Ya,
boleh. Lebih daripada satu imunisasi boleh diberi dengan selamat dalam
masa yang sama. Imunisasi perlu diberi di tempat berlainan seperti
kedua-dua paha atau bahu.
Bolehkah Imunisasi Diberikan Semasa Anak Saya Sakit
Imunisasi boleh diberikan kepada anak anda yang mengalami sakit ringan seperti demam, jangkitan telinga, batuk dan selsema.
Bolehkah Imunisasi Diberikan Jika Anak Saya Dilahirkan Pramatang
Ya, anak anda boleh diberikan imunisasi mengikut jadual imunisasi yang ditetapkan walaupun dilahirkan pramatang.
Sumber : Scribd 30/10/2013